Chryzantemy bezsprzecznie królują na cmentarzach w okresie Wszystkich Świętych - i Polacy właśnie z tym świętem kojarzą kwiaty chryzantem. Jednak pewnie niewiele osób zdaje sobie sprawę jak długa i ciekawa jest historia tych kwiatów.
Chryzantemy z Dalekiego Wschodu
Chryzantemy pochodzą z Dalekiego Wschodu. Pierwsi zaczęli je uprawiać Chińczycy już ok. 2500 lat temu, choć niektóre Chińskie wzmianki o chryzantemach datowane są na XV wiek przed Chrystusem. Kwiaty chryzantem były w Chinach tak popularne, że na ich cześć nazwano nawet jedno z prastarych miast - Ju-xian, czyli Chryzantemowe Miasto. Chińczycy wierzyli, że chryzantemy mają magiczną moc, a krople rosy zebrane z płatków tych kwiatów mogą nawet przedłużać życie!
Mimo surowego zakazu wywozu sadzonek chryzantemy najpierw trafiły do Korei, a stamtąd do Japonii, gdzie ok. VIII wieku n.e. bardzo szybko zyskały ogromną popularność. Również Japończycy zaczęli wierzyć w ich magiczną moc. Cesarza Japonii zauroczyły do tego stopnia, że umieścił w herbie rodziny cesarskiej złocistą chryzantemę o 16 płatkach, która występuje na rewersie monet i oficjalnych dokumentach państwowych. W 1888 r. Cesarski Order Chryzantemy stał się najwyższym odznaczeniem państwowym.
Chryzantemy w Europie
W Europie chryzantemy pojawiły się dość późno. Zostały sprowadzone przez Holendrów dopiero w XVII wieku. Stamtąd zaczęły docierać już do całej Europy. W XVIII szwedzki botanik Karol Linneusz nazwał ten azjatycki kwiat "Chrysanthemum", co znaczy "żółty kwiat". Nazwa wywodzi się od koloru płatków dzikich odmian chryzantemy. Występują one z reguły w kolorze żółtym. Czasem także w różowym bądź białym.
Polacy zainteresowali się chryzantemą dopiero w XIX wieku. Na początku uprawiano je głównie w doniczkach, później spopularyzowano uprawę na kwiaty cięte. Więcej na ten temat w artykule Chryzantemy na Wszystkich Świętych.
Symbolika kwiatów Chryzantemy
Chryzantemy mają bardzo szeroką symbolikę. Np. w krajach Azji są symbolem słońca, perfekcji i ładu społecznego, dostojeństwa, radości i długiego życia. Jak mówi stare przysłowie: "Jeśli chcesz żyć długo, zdrowo i w radości, pielęgnuj ogród chryzantemowy".
Od roku 831 aż do dziś, rokrocznie 9 września w Japonii obchodzony jest Dzień Chryzantemy - bardzo radosne i piękne święto. Warto wspomnieć, że w tym dniu, oprócz podziwiania piękna chryzantem, pije się wino produkowane właśnie z chryzantemy.
W wielu europejskich krajach chryzantema jest symbolem śmierci. Dlatego właśnie ozdabiamy nią groby bliskich. Jednak w Stanach Zjednoczonych chryzantema ma znaczenie pozytywne i radosne.
Chryzantemy mają mieć na nas kojący wpływ nie tylko ze względu na swoje piękno - są używane również jako leki zielarskie, przyprawa kulinarna i ozdoba jesiennych dni. W krajach azjatyckich płatki chryzantemy bywają składnikiem herbat, które mają nie tylko wspaniały smak i zapach, ale też posiadają właściwości lecznicze.
Niektóre azjatyckie firmy perfumeryjne wykorzystują chryzantemy jako składniki perfum, pudrów kosmetycznych czy kadzideł.
Stara chryzantema w nowym świetle
W tym roku, kupując chryzantemy i zanosząc je na cmentarze, spójrzmy na nie nieco inaczej. Może pierwszy dzień listopada będzie dzięki temu nieco cieplejszy ;)
